Beat the Microbead
Microplastic zit overal. Velen maken zich er weleens zorgen over. Deze kleine plasticdeeltjes kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid en het milieu. Hoe minimaliseer je microplastics gebruik en verspreiding? Er is nog veel onduidelijk over de schadelijkheid van microplastics. In de natuur zijn wel negatieve effecten te zien. Vooral voor aquatische organismes zijn de microplastics erg schadelijk.
Microplastics zijn stukjes plastic van minder dan 5 millimeter groot. Deze deeltjes belanden in het milieu en hopen zich daar op. Ze zijn niet afbreekbaar, maar vallen uiteen in steeds kleinere stukjes. En ze zijn onmogelijk op te ruimen. Microplastic - en het nog kleinere nanoplastic – komt voor in de oceanen en rivieren, in de lucht en in de grond. En in ons voedsel. Bij onderzoeken werd al microplastic gevonden in:
| Bier |
| Honing |
| Zeezout |
| Theezakjes |
| Kraanwater |
| Zeevoedsel, zoals garnalen en mosselen |
Daarnaast houden microplastics zich vaak schuil in onderstaande producten:
| Cosmetica | zoals (vloeibare) make-up, oogschaduw, lippenstift |
| Verzorgingsproducten | zoals douchegel, deodorant, gezichtscrème, handzeep,
shampoo, tandpasta en zonnebrand |
| Schoonmaakproducten | zoals toiletreiniger, schuurmiddel,
allesreiniger, afwasmiddel, vaatwastabletten |
| Wasmiddelen | waaronder waspoeder, vloeibaar wasmiddel en capsules |
| Tuinproducten | zoals kunstmest |
| Verf en lak | ontstaan door het spoelen van kwasten en rollers tijdens het aanbrengen, door verwering van geschilderde oppervlakken, en door verwijdering van oude verflagen middels schuren en/of zandstralen. De schatting is dat er in Nederland jaarlijks circa 790 ton microplastics uit verf ontstaat. |
Download de app ‘Beat the Microbead’ om te controleren of een product microplastic bevat. Via de app scan je het etiket van het product, vervolgens vertelt de app of het product microplastics bevat.
Er zitten zeker weten microplastics in als dit achterop staat:
| Polyethyleen (PE) |
| Polypropyleen (PP) |
| Polyethyleen terephthalaat (PET) |
| Polymethyl methacrylaat (PMMA) |
| Nylon (PA) |
Risico’s en effecten
Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft in opdracht van Rijkswaterstaat een overzicht (factsheet) gemaakt van de meest recente inzichten omtrent het microplasticsprobleem. Daarbij heeft het RIVM internationale data vertaald naar de Nederlandse situatie.
Het effect van microplastics op de mens en het milieu is nog niet duidelijk. Onderzoek hiernaar is vaak complex doordat microplastics een gevarieerde groep deeltjes zijn waarvan de eigenschappen ook nog eens kunnen veranderen door verwering, biofilm vorming en of binding van hydrofobe chemicaliën in het milieu. De wetenschappelijke literatuur die de effecten van microplastics op aquatische organismes beschrijft is omvangrijker dan die voor humane effecten.
Microplastics kunnen door hun fysische kenmerken een negatieve invloed hebben op specifieke functies in waterorganismen zoals ademhaling, beweging of voedselopname. Ook kunnen ze toxische effecten teweeg brengen door additieven die in de microplastics zitten (bv, vlamvertragers, kleurstoffen, biociden, weekmakers, etc.) of door hydrofobe chemicaliën die adsorberen aan microplastics in het (aquatische) milieu. Van een aantal stoffen is bekend dat ze gezondheidseffecten teweeg kunnen brengen bij mensen en dieren doordat ze geïdentificeerd zijn als CMR (carcinogeen, reprotoxisch of mutageen), PBT (persistent, bioaccumulerend en toxisch), vPvB (heel persistent en heel bioaccumulerend) of ED (endocriene verstoorders).
Teken voor een zee zonder plastic!
Het WWF voert actie tegen de enorme plastic vervuiling. Momenteel zijn zij bezig met het verzamelen van handtekeningen om deze aan de VN aan te bieden, hiermee vragen ze om een VN-verdrag tegen plastic vervuiling. Veel mensen doen al hun best door hun plasticverbruik te verminderen en door plastic op te ruimen. Nu is het de hoogste tijd dat ook overheden en bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen. Wereldwijde actie is nodig! Teken daarom nu de petitie voor een internationaal VN-verdrag tegen plasticvervuiling.
Op de website van het WWF staan veel tips en tricks hoe jij je plastic verbruik kan verminderen. Neem is een kijkje om te zien welke alternatieven jij kan gaan gebruiken.